Nieuws & blog
‘Studeren in Nederlans’ (Papiamentu)
146 beursalen a sali for di Aeropuerto Hato pa bin studia na nível di mbo, hbo of universidat. E aña aki atrobe tin ménos studiante lo sali pa Hulanda: aproksimadamente 20 studiante ménos kompará ku aña pasá. Apesar di e bahada aki, salida di nos beursalen ta i lo keda un di e momentunan selebratorio mas ‘doloroso’ riba nos islanan. E studiantenan ta kuminsá un etapa nobo den nan bida: studia. Den e etapa nobo aki nan lo enkontrá hopi reto i opstákulo manera otro atmósfera, otro kultura, reglanan nobo i tambe un idioma nobo. Netamente e dominio di idioma aki ta parse di ta un di e problemanan mas grandi pa nos studiantenan.


Houston, we have a problem
Tur hende sa ku riba nos islanan nos ta papia múltiple idioma, entre otro Hulandes. Es mas: e idioma Hulandes ta asta ‘voertaal’ na skol sekundario. Ta asina ku tur eindexamen ta meskos ku esnan di Hulanda i e diplomanan di tur beursalen ta bálido na Hulanda. Tòg tin vários estudio di kual a sali na kla ku falta di dominio di e idioma Hulandes ta un di e opstákulonan di mas grandi pa nos studiantenan. Ombudsman Reinier van Zutphen a konstatá den su rapòrt d.d. 16 di desèmber 2020 ku hopi studiante di Karibe Hulandes no ta dominá e idioma Hulandes sufisiente pa por kaba nan estudio ku éksito. For di e estudio aki a sali na kla ku 21% di e studiantenan a dura mas ku 4 aña pa logra nan diploma. 25% a asta indiká ku nan mester a stòp ku nan estudio sin logra un diploma pa falta di dominio di e idioma Hulandes.

Algun tep
Den kuadro di e sifranan preokupante aki, nos di Optimus Taleninstituut ta koperá tur aña dinobo dunando charla tokante un bon dominio di e idioma Hulandes. Lamentablemente dunando charla so nos no por solushoná e problema aki. Pues nos ta kompartí algun tep kon pa dominá e idioma Hulandes mas fásil i lihé posibel:
Laga bèrguensa lòs
Bèrguensa ta algu komún riba nos islanan. Unabes bo ta na Hulanda, purba na laga e bèrguensa aki lòs. Indiká na bo kompañeronan di klas ku bo ta purbando na siña e idioma mas bon i lihé posibel i ku bo lo apresiá feedback konstruktivo. Habri bo mes pa risibí e feedback aki tambe.
Lesa, skucha, papia
“Lesamentu ta laf”, algu ku nos a tende vários biaha. Tòg nos ke avisábu pa hasi lesamentu plasentero pa bo mes, por ehèmpel lesando buki i artíkulo tokante temanan ku ta interesabu.
Banda di lesamentu, podcasts ta sumamente efektivo pa amplia bo vokabulario. Ta asina ku den e podcast bo ta tende diferente aksènt, dialèkt i tambe tèmpo. Bo ta tende unda e papiadó ta pone énfasis, kon e palabranan ta wòrdu pronunsiá i muchu mas. Nos ta rekomendá De Universiteit van Nederland Podcast.
Awendia nos no por imaginá nos un bida sin Netflix, Amazon Prime video, Videoland, Disney+ etc. Nos ke avisábu pa usa e plataformanan aki pa traha riba bo dominio di idioma Hulandes. Sende e suptítulonan òf simplemente skohe pa wak programanan Hulandes komún mas regular.
Bijles Nederlands
No ta importá na kua nível bo ta bai studia: un bon dominio di e idioma Hulandes ta di gran importansia. E tepnan ariba no ta sufisiente i bo mester di ayudo di un profeshonal? Na mayoria hogeschool tin asina yamá ‘taalbuddy’ ku por yudabu kontrolá bo karta i relatonan (pòrnada). Si bo ke siña mas tokante e reglanan na Hulandes òf simplemente bo ke ayudo di target riba puntonan spesífiko? Nos bijlesnan por yudabu logra esaki.
No lubidá ku kada invershon den bo mes, tardi òf trempan, lo saka fruta. Éksito!
Begin nu te werken aan je taalontwikkeling!
Optimus wenst van zodanige maatschappelijke betekenis te zijn dat het ontwikkelingsniveau van
de gemiddelde individu in onze samenleving toeneemt.